Nazwa „flebologia” pochodzi od greckich słów „phlebos” (żyła) oraz „logos” (nauka), czyli oznacza wiedzę o budowie, funkcji i chorobach żył. Zatem „flebolog” to lekarz zajmujący się diagnostyką układu żylnego oraz leczeniem chorób, takich jak niewydolność żylna, żylaki czy zakrzepica.
NIEWYDOLNOŚĆ ŻYLNA
Przewlekła niewydolność żylna to stan, w którym dochodzi do zastoju krwi w żyłach na skutek odwrócenia kierunku przepływu żylnego, czyli tzw. refluksu lub w efekcie zwężenia bądź niedrożności żył.
Do najczęstszych objawów niewydolności żylnej należą bóle nóg, czy uczucie ciężkości narastające w ciągu dnia, a w godzinach nocnych mogą pojawiać się też bolesne skurcze. Natomiast na nogach zwykle widzimy:
- teleangiektazje (tzw. „pajączki”),
- żylaki,
- obrzęki,
- zmiany skórne i przebarwienia,
- owrzodzenia.
Objawy niewydolności żylnej mogą być konsekwencją:
- niewydolności zastawek żylnych,
- zespołu pozakrzepowego jako następstwo zakrzepicy żył głębokich,
- ucisku zewnętrznego na żyłę (np. w ciąży).
Niewydolność żylna kończyn dolnych, którym najpowszechniejszym objawem są żylaki i teleangiektazje, czyli tzw. „pajączki” to efekt niepoprawnej pracy układu żylnego w naszych nogach. Tego typu problemy wynikają przede wszystkim z pionowej pozycji ciała. U każdego człowieka krew w żyłach musi być ciągle przepychana z nóg do serca, czyli kierunku przeciwnym do siły ciężkości, a więc wbrew grawitacji. Udaje się to głównie dzięki pracy mięśni nóg oraz sprawnemu systemowi zastawek żylnych, które zamykając możliwość powrotu nie pozwalają krwi na cofanie się. Ale jeśli przez wiele godzin siedzimy, albo stoimy w tej samej pozycji, grawitacja powoduje, że krew zaczyna gromadzić się w żyłach kończyn dolnych i prowadzi do ich poszerzenia. W tej sytuacji płatki zastawek żylnych odsuwają się od siebie, co powoduje ich nieszczelność i w konsekwencji krew zaczyna się cofać. Tę sytuację nazywamy refluksem. W najniżej położonych żyłach zaczyna rosnąć ciśnienie (nadciśnienie żylne, którego nie należy mylić z nadciśnieniem tętniczym), co prowadzi do przeciążenia najdrobniejszych naczyń (włosowatych), a w rezultacie przenikanie płynu z ich wnętrza do otaczających tkanek. Tak powstają obrzęki, które na początku najbardziej są widoczne wokół kostek.
Krew żylna jest uboga w tlen i zawiera produkty przemiany materii, dlatego zalegając prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego, który zwiększa ryzyko powikłań zakrzepowych w żyle oraz negatywnie wpływa na otaczające tkanki, a głównie skórę. W efekcie gorszego odżywienia i utlenowania skóra zaczyna się łuszczyć, staje się cienka, nieelastyczna i podatna na uszkodzenia, a w tej sytuacji łatwo o uszkodzenia i zakażenia. Często pojawia się swędząca wysypka, a nawet przebarwienia. Nieleczona niewydolność żylna może doprowadzić do powstania trudno gojących się, bolesnych ran. Owrzodzenia w okolicy kostek z czasem powiększają się, zajmując coraz większy obszar obejmujący nawet na całe podudzia.
Zastój (spowolnienie) przepływu krwi w rozszerzonych żyłach jest jedną z głównych przyczyn powstania zakrzepowego zapalenia żył. Stan ten prowadzi do uszkodzenia ściany naczyń żylnych oraz zastawek, co z kolei może prowadzić do przewlekłego zaburzenia odpływu krwi z kończyn dolnych prowadząc do objawów niewydolności żylnej. Najgroźniejszym powikłaniem zakrzepicy jest zatorowość płucna – stan bezpośrednio zagrażający życiu – spowodowana oderwaniem się fragmentu zakrzepu i jego przemieszczenie do płuc.
Na przewlekłą niewydolność żylnącierpi ponad połowa Polaków, jednak większość z nich nigdy nie podjęła profesjonalnego leczenia, często zastępując go dostępnymi bez recepty maściami czy suplementami! Dzieje się tak dlatego, że wiele osób traktuje nie tylko „pajączki”, ale nawet żylaki jako defekt kosmetyczny, przez co ten istotny problem jest bagatelizowany. W błąd niejednokrotnie wprowadzają media emitując reklamy informujące o cudownych preparatach, dzięki którym żylaki znikają jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. W tym miejscu należy powiedzieć jasno – nie ma leków usuwających żylaki. Zatem aby skutecznie walczyć z objawami niewydolności żylnej, koniecznie należy zgłosić się do flebologa!